Jaka rura do podłogówki: PEX czy PERT?

Redakcja 2025-08-28 19:58 | 5:42 min czytania | Odsłon: 28 | Udostępnij:

Wybór rury do ogrzewania podłogowego często sprowadza się do trzech dylematów: elastyczność kontra stabilność wymiarowa, łatwość montażu kontra ryzyko dyfuzji tlenu i wpływ na korozję, oraz logistyczne decyzje dotyczące długości rolek i wielkości pętli. Czy lepsza będzie rura PEX o sprawdzonej trwałości i barierze antydyfuzyjnej, czy lżejszy i bardziej elastyczny PERT, który ułatwia pracę na budowie? Ten tekst przeanalizuje te wątki i poda konkretne liczby pomocne przy projekcie systemu podłogowego.

Jaka rura do podłogówki PEX czy PERT

Spis treści:

Poniżej krótka, porównawcza tabela z najważniejszymi danymi użytecznymi przy projektowaniu instalacji ogrzewania podłogowego.

Parametr PEX / PERT
Typowa długość rolki PEX: ~200 m / PERT: ~400 m
Cena orientacyjna 16 mm (PLN/m) PEX: 3,0–4,5 PLN/m / PERT: 2,5–4,0 PLN/m
Zalecana max. długość pętli do ~150 m (optymalnie 80–120 m)
Bariera przeciw dyfuzji tlenu PEX: często warstwa aluminium / PERT: wymaga dodatkowej powłoki EVOH

Tabela pokazuje, że logistycznie PERT może zmniejszyć liczbę łączeń dzięki rolkom ~400 m, a PEX często oferuje wbudowaną ochronę przeciwko oksydacji. Różnice cenowe są niewielkie i zależą od średnicy i rodzaju powłoki, a długość pętli wpływa bezpośrednio na dobór średnicy i parametry pompy w systemie ogrzewania.

Elastyczność rury PEX vs PERT

Najważniejsza informacja: PERT jest zwykle bardziej giętki i łatwiej układa się go pod posadzką. To zaleta przy skomplikowanych trasach i przy pracy solo na budowie. Elastyczność skraca czas montażu i redukuje potrzebę złączek.

Zobacz także: Rozdzielacz do podłogówki: Gdzie należy umieścić zasilanie?

PEX zachowuje stabilność wymiarową i ma różne odmiany; nie wszystkie wersje PEX mają taką samą „pamięć kształtu”, więc przy projektowaniu trzeba uwzględnić promień gięcia. Przy długich trasach trzeba stosować podpory i uchwyty co zmniejsza ryzyko naprężeń. Montaż PEX może wymagać więcej przygotowania, za to po wykonaniu pozostaje stabilny.

Jeśli zależy nam na szybkim układaniu pętli i mniejszej masie na personel, PERT bywa lepszym wyborem. Gdy natomiast priorytetem jest długoterminowa ochrona przed tlenem i niższa liczba połączeń krytycznych, warto rozważyć PEX z barierą. Oba materiały dobrze służą w ogrzewaniu podłogowym, decyzję warto oprzeć na planie pętli i dostępie do narzędzi montażowych.

Odporność na temperatury PEX i PERT

Klucz: oba tworzywa bez problemu obsłużą temperatury robocze ogrzewania podłogowego 30–55°C. Krótkotrwale obie rury tolerują temperatury do ok. 90–95°C, ale projektuje się systemy podłogowe na niższe temperatury. Dla pomp ciepła i niskotemperaturowego ogrzewania oba materiały są kompatybilne.

Zobacz także: Jak długo nagrzewa się podłogówka wodna w 2025? Pełny poradnik

Przy wyższych temperaturach i częstych cyklach temperaturowych PERT wykazuje dobrą odporność zmęczeniową. PEX ma długą historię pracy w instalacjach grzewczych i wiele odmian ma udokumentowaną trwałość. Należy zawsze sprawdzić dane katalogowe producenta dotyczące maksymalnej temperatury pracy i krzywej trwałości przy podwyższonej temperaturze.

W praktycznym doborze źródła ciepła warto pamiętać, że niższe temperatury z pomp ciepła zwiększają sprawność i zmniejszają obciążenie materiału. Projekt systemu i dobór rur powinny uwzględniać przewidywaną temperaturę zasilania oraz częstotliwość cykli start-stop pomp i kotła.

Wymiary i długość pętli w podłogówce

Najważniejsze liczby: maksymalna długość pętli do około 150 m, optymalnie 80–120 m. Przy dłuższych pętlach rosną straty ciśnienia i trudności z odpowietrzaniem. Dobrze zaprojektowana pętla utrzymuje równomierne oddawanie ciepła.

Jak dobierać długość pętli

Prosty krok po kroku:

  • Określ zapotrzebowanie cieplne strefy (W/m2).
  • Wybierz docelową różnicę temperatur ΔT (zazwyczaj 5–10°C).
  • Oblicz przepływ dla pętli i dobierz średnicę rury.
  • Zaprojektuj długość pętli tak, by hydraulicznie zmieścić się w zalecanych 80–150 m.

Średnice rur do podłogówki: 16–20 mm

Kluczowa informacja: w instalacjach domowych najczęściej stosuje się 16 mm i 20 mm. 16 mm sprawdza się przy standardowych pętlach do ~100 m, 20 mm przy dłuższych pętlach lub wyższych wymaganiach przepływowych. Średnica determinuje opory i ilość ciepła dostarczanego do powierzchni.

Praktyczny wpływ: mniejsza średnica obniża koszt materiału i zwiększa liczbę pętli na rozdzielaczu, ale podnosi opory i wymaga silniejszej pompy. Większa średnica zmniejsza straty ciśnienia, ale zwiększa koszt i masę rur. Projektując system, policz przepływy i dobierz średnicę pod docelowy spadek temperatury i wydajność źródła ciepła.

Dobór 16–20 mm łączy się z konfiguracją rozdzielacza, zaworów i dławic – wszystkie elementy muszą odpowiadać zastosowanej średnicy. Nie zapominaj o kompatybilności z typem złączek i ewentualnej warstwie antydyfuzyjnej.

Dyfundcja tlenu i trwałość PEX

Najważniejszy wniosek: rury z barierą tlenową znacząco zmniejszają ryzyko korozji w instalacji ogrzewania. Wersje PEX-AL-PEX z warstwą aluminium albo rury z wewnętrzną powłoką EVOH blokują przenikanie tlenu. To ważne zwłaszcza przy systemach z kotłami i układami z metalowymi wymiennikami.

PERT bez dodatkowej powłoki może wymagać warstwy antydyfuzyjnej, aby osiągnąć tę samą ochronę. Niewłaściwa ochrona tlenowa przyspiesza utlenianie i osadzanie w instalacji, co wpływa na trwałość elementów metalowych. Przy wyborze rury sprawdź deklarowane wartości współczynnika dyfuzji tlenu.

Gwarancje producentów często sięgają 10 lat formalnie, a rzeczywista trwałość instalacji liczona jest w dekadach przy prawidłowym montażu i odpowiedniej ochronie przed tlenem. Zadbaj o odpowiednią barierę, by system podłogowy zachował sprawność przez długi czas.

Waga i łatwość instalacji PERT

Najważniejsze: PERT jest lżejszy i bardziej giętki niż porównywalna rura PEX, a dłuższe rolki redukują liczbę złączy. Rolka PERT 400 m zmniejsza liczbę przyszyć do koryta i przyspiesza montaż. Na dużych budowach to oszczędność czasu i kosztów pracy.

Orientacyjne wagi: rolka 16 mm PEX 200 m może ważyć około 8–12 kg, a rolka PERT 400 m — 14–22 kg, zależnie od konstrukcji i cienkości ścianki. Lżejsza rura to mniej wysiłku przy układaniu i niższe ryzyko uszkodzeń mechanicznych podczas pracy. Mniejsza liczba złączy to też mniejsze ryzyko nieszczelności pod posadzką.

Przy planowaniu instalacji weź pod uwagę ergonomię ekipy montażowej i dostęp do miejsca układania. Przy dużych projektach wybór PERT może skrócić czas wykonania systemu ogrzewania podłogowego i zmniejszyć liczbę punktów kontrolnych.

Próby ciśnieniowe i bezpieczeństwo montażu

Najważniejsze zalecenie: próby ciśnieniowe wykonuje się przed zalaniem posadzki i przed długotrwałym eksploatowaniem systemu. Typowa procedura to napełnienie instalacji wodą, odpowietrzenie i utrzymanie ciśnienia testowego przez czas określony w projekcie. Monitorowanie spadku ciśnienia wykrywa nieszczelności zanim posadzka zostanie zamknięta.

Proponowany schemat testowy: podnieść ciśnienie do wartości testowej (np. 6 bar) na minimum 30–60 minut, a następnie obserwować stabilność przez 24 godziny przy obniżonym ciśnieniu roboczym. Procedury zależą od lokalnych norm i instrukcji producenta rur, dlatego warto je znać przed montażem. Zapewnia to bezpieczeństwo i minimalizuje późniejsze naprawy pod posadzką.

Bezpieczeństwo montażu to też ochrona mechaniczna rur, prawidłowe łączenia i dokumentacja próby ciśnieniowej. Naprawy pod posadzką są inwazyjne, więc lepiej wykryć i usunąć problemy wcześniej, niż ryzykować kosztowną interwencję po kilku latach eksploatacji.

Pytania i odpowiedzi: Jaka rura do podłogówki PEX czy PERT

  • Pytanie: Czy PEX czy PERT lepiej nadaje się do instalacji podłogowej pod kątem elastyczności i łatwości montażu?

    Odpowiedź: PERT jest lżejszy i łatwiejszy w instalacji, co bywa plusem przy większych projektach i połączeniu z pompami ciepła. PEX również jest elastyczny, a jego większa popularność wynika z trwałości i odporności na czynniki środowiskowe; PEX ma wysoką odporność na dyfundję tlenu dzięki warstwie aluminium, co ogranicza korozję.

  • Pytanie: Jak długo powinna trwać pojedyncza pętla, aby utrzymać ciśnienie i ułatwić odpowietrzenie?

    Odpowiedź: Optymalna długość pojedynczej pętli to około 150 m.

  • Pytanie: Jakie są typowe średnice rur do domowych instalacji i jak wpływają na projektowanie systemu?

    Odpowiedź: Średnice to zwykle 16–20 mm; wybór zależy od obiektu, zapotrzebowania na przepływ i długości pętli.

  • Pytanie: Na co zwrócić uwagę przy wyborze producenta rur i jakie kryteria gwarancji i próby ciśnieniowej są istotne?

    Odpowiedź: Zwróć uwagę na markę i gwarancję (np. 10-letnia) oraz prawidłową próbę ciśnieniową; to kluczowe dla niezawodności systemu podłogowego.